Tranzyt procedury i dokumentacja

Tranzyt co to jest?

Tranzyt międzynarodowy jest to przewóz towarów lub ładunków z jednego państwa do drugiego. Nie ma wówczas konieczności uiszczania opłat celnych przy każdym przekraczaniu granicy. W takiej sytuacji towary podlegają jednorazowo formalnościom celnym, jest to na końcowym etapie transportowania towarów.

Procedury tranzytu

Czym jest procedura tranzytu? Jest to metoda polegająca na swobodnym przepływie towarów. Stosowanie tej metodyki wpłynęło również na zniesienie barier celnych.

Procedurę tranzytu dzielimy na:

• Wewnętrzną, inaczej mówiąc procedura T2,
• zewnętrzną, inaczej procedura T1.

Pierwsza z nich, czyli procedura tranzytu wewnętrznego – procedura T2  dotyczy przewozu towarów wspólnotowych z obszarów będących na terenie celnym Wspólnoty. Odbywa się to przez terytorium państwa trzeciego. W tej metodzie ważne jest to, że przemieszczane towary nie muszą mieć zmienianego statusu celnego. Oznacza to, że transport towarów następuje na podstawie jednego dokumentu celnego. W tej procedurze tranzytu wewnętrznego przy przemieszczeniu towarów można zmieniać środki transportu. Jedynie, zakazane jest dzielenie lub doładowywanie towarów.

Druga procedura, czyli procedura tranzytu zewnętrznego – procedura T1 polega na przewozie z jednego na drugie terytorium będące na obszarze celnym Wspólnoty towarów niewspólnotowych oraz wspólnotowych. Jeżeli chodzi o niewspólnotowe, to w tej metodzie towary te nie podlegają żadnym opłatom, natomiast mając do czynienia z towarami wspólnotowymi, które należy wywieźć je do państwa trzeciego, to takie towary mają już załatwione wszystkie formalności celne.

Okazuje się, że tranzyt można podzielić jeszcze na pośredni i bezpośredni.

Z tranzytem pośrednim mamy do czynienia w momencie, gdy przewożony towar musi zostać przez jakiś czas składowany na obszarze tranzytowym. Dzieje się tak zazwyczaj, gdy dany towar należy rozdzielić na różne transporty.

Jeżeli chodzi o tranzyt bezpośredni, to mowa tutaj o przemieszczaniu towarów przed terytorium kraju tranzytowego, ale podczas tego transportu, dany towar nie może być na obszarze tranzytowym składowany.

Standardowe zgłoszenie tranzytowe

Aby móc skorzystać z tranzytu towarów należy dokonać zgłoszenia tranzytowego. Jest to zgłoszenie celne i może być złożone w formie papierowej, jako dokument SAD.

Dokument SAD

Dokument SAD, czyli Single Administrative Document, jest Jednolitym Dokumentem Administracyjnym, który ma znaczenie we wszelkich transakcjach celnych. SAD jest dowodem na to, że rozpoczęło się postępowanie celne.

Dokument ten został uchwalony 20 maja 1987 rok na mocy Konwencji o uproszczeniu formalności w obrocie towarowym (SAD). W Polsce obowiązuje od 11 kwietnia 1998 roku.

SAD został wprowadzony, aby uprościć procedurę celną. Zastąpił on sześć innych dokumentów, które były niezbędne przy wszelkich odprawach celnych.

Obecnie dokument SAD składa się z 8 kart:

• 1, 2, 3 – karty, które dotyczą wywozu towarów,
• 4, 5 – karty dotyczące tranzytu, a także potwierdzenia unijnego statusu przewożonych towarów,
• 6, 7, 8 – karty, które dotyczą przywozu towarów.

Osoby dokonujące przemieszczenia towarów mają możliwość wypełnienia dokumentu SAD w całości lub częściowo, w zależności od okoliczności. Jeżeli dla niektórych osób wypełnienie tego formularza jest problematyczne, w każdej chwili w celu wyjaśnienia wątpliwości ma możliwość skontaktowania się z odpowiednimi organami.

Procedura TIR

Dla ułatwienia międzynarodowego przemieszczania towarów stworzono system TIR. Dzięki tej procedurze po przekroczeniu granic nie są pobierane żadne dodatkowe zabezpieczenia oraz gwarancje. W systemie TIR funkcjonuje dokument, zwany karnetem TIR. Jest to tak zwany dokument gwarancyjny oraz celny.

Skąd wiadomo, że dany transport jest realizowany zgodnie z procedurą TIR? Otóż każdy pojazd lub kontener obowiązkowo posiada biało-niebieską tablicę z napisem TIR.

W przypadku, gdy zamknięcie celne było w wyjściowym urzędzie celnym, to taki transport z reguły nie jest kontrolowany.

Kiedy można dokonywać przewozów towarów w ramach procedury TIR. Jest to możliwe w przypadku, gdy przemieszczenie towarów rozpoczyna się lub kończy poza Unią Europejską, albo w momencie transportu towarów przez teren kraju trzeciego.

Konwencja TIR została podpisana przez 68 stron i obejmuje:

• Europę,
• Afrykę Północną,
• Kanadę oraz Stany Zjednoczone Ameryki,
• Chile i Urugwaj (Ameryka Południowa)
• Bliski i Środkowy Wschód.